Cztery zasady wychowawcze, jakie są realizowane w szkołach i przedszkolach niepokalańskich – to filary, poręcze, pomocne w lepszym funkcjonowaniu, bez możliwości upadku. Poniżej podajemy cztery płaszczyzny ułatwiające realizację zasad:
1) Pierwszeństwo prawdy i zaufania – duch rodzinny
2) Indywidualizacja i „długomyślność”
3) Bezinteresowność i czystość intencji
4) Pierwszeństwo wychowania w procesie nauczania.
Prawda i zaufanie – duch rodzinny.
Każdy człowiek ma własną, sobie przeznaczoną drogę rozwoju i własne zadania życiowe do spełnienia, zawsze jednak kierunek tej drogi wyznacza nakaz wszechstronnej prawdy moralnej. Warunkiem zachowania tego kierunku, sposobem docierania do prawdy jest – zdaniem Matki Marceliny Darowskiej – umiejętność słusznego, obiektywnego sądzenia i oceniania. Trzeba więc nauczyć dzieci obiektywnie osądzać własne czyny i wszystkie otaczające je sprawy. Okazji do tego dostarcza codzienność, stałe obowiązki zwykłego dnia. Polecała zatem M. Marcelina: W pracy z dziećmi docieraj do dna, głównie, gdy chodzi o prawdę i o sumienność. Do tych je doprowadzaj ściśle i stanowczo. Do tego posłużą ci sprawy codzienne.
Podstawę wychowania stanowią prawda i miłość:
Prawda z Bogiem – to wiara
Prawda z sobą – to pokora
Prawda z innymi – to uczciwość
Prawda z sobą to widzenie swoich uczuć, pociągów, swoich czynów takich, jakimi rzeczywiście są. Trzeba wychowywać dzieci tak, by chciały znać prawdę o sobie. Aby do tego doprowadzić – wychowawca (ale też i rodzic!) musi sam pozostawać w prawdzie, unikać wszystkiego co pokrętne, dwuznaczne, co mogłoby rzucić jakikolwiek cień na niego. Musi żyć prawdą i chodzić jej drogami.
Zaufanie – to kolejny i równie ważny warunek do stworzenia odpowiedniego „klimatu wychowawczego”.
Zaufanie i prawda wspomagają proces wychowawczy, wzajemnie się warunkują i wspierają, uszlachetniając człowieka budują jego osobowość. Zaufanie dzieci i młodzieży należy zdobywać konsekwentną i cierpliwą pracą. Ma ona polegać na stworzeniu atmosfery prawdy i klimatu rodzinnego. Ten klimat to konsekwentne wymagania ale także wzajemne przywiązanie, ciepło, poczucie bezpieczeństwa i – szczęśliwe dzieciństwo, które stanie się swego rodzaju posagiem dzieci na ich dalsze życie. Duch rodzinny to także atmosfera radości i pogody, która ma być tłem tego szczęśliwego dzieciństwa.
…
